Malzeme Takip Otomasyonları

Barkod ve RFID Uygulamaları

Teknolojideki hızlı gelişmeler, rekabet şartlarının zorlaşması işletmelerin ellerinde bulunan verileri daha hızlı ve daha net değerlendirmeye zorlamaktadır. Bu veriler envanter miktarından, malzemelerin fiziksel takibine uzanmaktadır. Malzeme takibini yapmak için kullanılan en önemli yöntem firmaya uygun Malzeme/Stok Kodlarını kullanmak olmuştur. Malzemeler, Tesis, Depo, Stok Yeri hiyerarşisi ile izlenir. Daha da ayrıntılı takibi sağlamak isteyen firmalar ise bu takibi Parti Takibi, Seri No Takibi ile yapar hale gelmiştir. Ayrıca, Stok Kodlarını etkin bir şeklide yönetmek için kullanılan Varyant Konfigüratörü sayesinde, Stok Kartlarının alt detayında takip edilen renk, beden, ölçü, ağırlık v.b. gibi özellikler ile her bir özellik için yeni bir stok kartı açmandan, ancak ilgili özellikler hareket anında seçilerek stokların kolay takibi sağlanır.

Bu sistemlerin malzeme takibinde sağladığı olanaklar, ERP sistemlerinde malzeme ve süreç takibinde çok değerli veriler elde edilmesini sağlamıştır. Ancak kullanıcıların bu takip sürecinde dalgınlık ya da hataları dolayısıyla verilerde bozulma ve eksikliklere yol açabilmektedir. Hem bu tarz durumların ortaya çıkması hem de işlemlerin daha hızlı yapılması amacıyla takip otomasyon uygulamaları geliştirilmiştir.

Takip otomasyon sistemlerinin en bilineni barkod uygulamalarıdır. Günlük hayatımızda market, eczane gibi alanlarda sıkça kullanılan bu sistemin temelinde malzeme için sistemde tanımlanmış olan barkod numarasının malzemenin üstüne birbirine paralel çizgi ve boşluklar ile etiketlenmesi yatar. Bu etiket barkod cihazları ile okunur ve malzeme ile ilgili istenen işlemlerin yapılmasına olanak sağlar. Barkod uygulamalarından daha sonra ortaya çıkan bir diğer takip uygulaması da RFID uygulamalarıdır. RFID otomasyonlarında radyo frekansı kullanılarak nesneler otomatik olarak radyo alıcıları tarafından tanınabilmektedir. Çok yeni bir teknoloji olmamasına rağmen etiket maliyetlerindeki yükseklikten dolayı şu ana kadar çok yaygın kullanılmamıştır. Ancak zamanla barkodun yerini alabilecek bir teknolojidir.

ERP sistemlerinde barkod ya da RFID gibi teknolojiler ile haberleşme teknolojisine sahip olma esnekliği kullanıcı işletmeler için aranan bir özelliktir. Sistemlerinden daha hızlı ve daha net sonuçlar almak isteyen işletmeler, bu teknolojiler sayesinde kullanıcı hatalarını da minimize edip karar mekanizmalarını güçlendirmiş olurlar.

Bu teknolojilerin uygulanması, malzeme takibinin hangi detayda yapılacağı sorusunun cevaplanması ile başlar. Barkod ve RFID tarafından tanınacak etiketlerde belirlenen bu detay seviyesi (malzeme no takibi – parti no takibi – seri no takibi) için oluşturulacak kodlar kullanılır. Parti No, Seri No takibi uygulanacak sistemlerde bu numaraların ne zaman, nasıl oluşturulacağı iyi belirlenmeli ve süreç iyi kurgulanmalıdır. Oluşturulan kurgu sonucunda yalnızca malzeme miktarı takibi ile ilgili veriler değil aynı zamanda işletmenin içindeki yerleri de takip altına alınabilir.

Bu teknolojilerin ERP bünyesinde kullanılması ile işletmelerin mevcut stok durumu çok daha hızlı, doğru ve efektif bir şekilde yönetilebilir ve bu sayede karar mekanizmaları net bilgilerle çok daha hızlı çalışabilir.

Halim Cemal Bayram

IAS Türkiye
Sistem Danışmanı