Madenciliğe Özel Çözümler

Mart - Nisan 2013
Kaynak: Maden Ocak Teknolojileri Dergisi

Madencilik sektörü iş açısından değişken ve bir o kadar da yoğun olan sektörlerin başında geliyor. Dolayısıyla iş akışında gerçekleştirilmesi gereken planlama stratejisi de oldukça önem kazanıyor. Kurumsal Kaynak Planlaması yani ERP bu noktada devreye giriyor. IAS Türkiye Satış ve Pazarlama Müdürü Erhan Sunguroğlu, madencilik sektörüne yönelik ERP uygulamaları hakkındaki sorularımızı yanıtladı.

Erhan Sunguroğlu
IAS Türkiye Satış ve Pazarlama Müdürü

Kurumsal Kaynak Planlaması, kısaltılmış orijinal adıyla ERP, bir kurumun tüm bölümlerini tek bir bilgisayar sistemi altında toplayarak değişik departmanların ortaklaşa veri paylaşımını sağlıyor. IAS’de bu amaçtan yola çıkarak, firmalara iş süreçlerini optimize etmeleri ve hızlandırmalarını sağlayan kurumsal yazılım çözümleri üretip, yazılımın danışmanlığını ve eğitim hizmetlerini veriyor.

IAS Türkiye Satış ve Pazarlama Müdürü Erhan Sunguroğlu, 15 yıllık yazılım sektöründeki deneyiminin ardından yaklaşık 7 yıldır da IAS’de çalışıyor. 1989 yılında Almanya’da kurulmuş bir firma olduklarını ve global operasyonları yürüttükleri Türkiye (İstanbul, İzmir), Almanya ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki kendi ofisleri, dünyanın birçok ülkesindeki çözüm ortakları ve Türkiye içinde 200’e yakın teknik ekipleri ile yazılım geliştirme, Ar-Ge, danışmanlık, satış ve eğitim faaliyetlerini sürdürdüklerini belirtiyor.

Farklı büyüklük ve yapılardaki firmalara göre ölçeklenebilen, sektör bağımsız ve gelişmiş bir teknoloji ürünü olan caniasERP’nin üreticisi olduklarını ve yazılımın dünya ölçeğinde bir kurumsal kaynak planlama (ERP) çözümü olduğunu da vurguluyor.

Bugün itibariyle caniasERP’nin Türkiye’deki müşteri sayısının yaklaşık 350 civarında olmasını terzi usulü iş yapmalarına bağlayan Sunguroğlu, “Özel projelerde yer almayı tercih ediyoruz. Standart ihtiyacı olan firmalardan daha ziyade, spesifik ihtiyacı olan, standart yazılımlarla ihtiyaçlarını karşılayamayan firmalara özel bir takım projeler üretiyoruz.” diyor. Bu noktada sıfırdan bir program yazılmasından bahsetmediklerini, açık kaynak kodlu teknolojileri gereği, mevcut ERP konseptinin üzerinde, müşteri ihtiyaçları doğrultusunda değişiklikler yapılarak uygulamalar geliştirdiklerini belirtiyor.

Tüm iş süreçlerini kapsıyor

Sunguroğlu, sundukları hizmetler hakkında daha detaylı bilgi istediğimizde şu ifadelere yer veriyor “Standart olarak servis ettiğimiz caniasERP yazılımını geliştirmek işimizin bir parçası. Sürekli pazardaki ERP literatürünü takip eden, gereken unsurları programa ekleyen bir teknik ekibimiz var. ERP literatürü dediğimiz zaman da bir firmanın satıştan satın almaya, üretim, muhasebe, finans ve insan kaynaklarına kadar bütün iş süreçlerini kapsayan bir yelpazeden bahsediyoruz. Kısacası dünya pazarını takip ederek, uygulamaları sürekli hazır eden bir yazılım ekibimiz var.

Standart caniasERP yazılımı sadece belirli sektörlere özgü bir çözüm olmadığı için, müşteriye satışı gerçekleştirildiğinde, mutlaka üzerinde bir takım değişiklikler, geliştirmeler yapılması gerekiyor.

Kısacası IAS, üretmekte olduğu caniasERP yazılımının satışını ve kurulum sonrası hizmetler olarak adlandırılabilecek, danışmanlık, eğitim, bakım ve servis hizmetlerini sunuyor.

Standart üretim yok

Madencilik sektöründeki süreçlerin diğer sektörlere göre farklı olduğuna dikkat çeken Sunguroğlu “ERP yazılımları bir firmanın tüm iş süreçlerini kapsar. Çok tepeden bakıldığı zaman her işletme bir ürünün üretimini yapar ve müşterisine satışını gerçekleştirir. Sattıktan sonra da satış faaliyetlerini yürütür.

Madencilik sektöründe ise bu işleyişin standartlara pek benzemediğini görebilirsiniz. Madencilerin standart bir ürün üretme şansı yok. Doğayı kazıyor ve bir şeyler çıkartıyorlar. Onun kalitesinin ne olacağı, türünün ne olacağı gibi bir takım bilgiler üretim faaliyeti başladıktan belirli bir süre sonra netleşebiliyor.” diyor. “Madencilikte en büyük farklılık da burada başlıyor.

“Paket ERP programlarının birçoğu müşterilere bu aşamada cevap veremiyor” diyen Sunguroğlu, “Maden çıkartılacak sahaların incelenmesi, jeolojisinin, çıkarılacak cevherin çeşidinin, pafta ve ruhsat numarası ile takibi, aynı madenin tekrar etüt edilmesi ya da belirli bir cevherin hangi bölgelerden, hangi özellikler ile çıkarılabileceği konusunda raporlar sunuyoruz. Ayrıca madenin kapalı ya da açık ocaklardan çıkarılışına göre, takip edilecek üretim bilgileri değişiyor.

Örneğin; "Dekapaj" yapan kamyonun plakası, operatörün kodu, dekapajın hangi vardiyada yapıldığı, kamyonun yaptığı seferin uzunluğu (km) bilgileri toplanarak, toplam dekapaj rakamına buradan ulaşılabilir ve bu bilgiler operatör ya da kamyon performansını ölçmede kriter olarak kullanılabilir.” diyor.

CANIAS ERP’nin sadece madencilik sektöründe kullanılan bir çözüm olmadığını vurgulayan Sunguroğlu, “Müşteri portföyümüze baktığınızda, son 5 yıldaki ivmeye göre, otomotiv ve makine sektörleri başta olmak üzere, ambalaj ve madencilik sektörlerinin öne çıktığını söyleyebiliriz. Otomotiv ve makine sektöründeki müşterilere nazaran madencilik sektöründe çok daha fazla talep söz konusu. Madencilik sektörü, bizim de en fazla önem verdiğimiz sektörlerden birisi. Çok farklı maden işleri yapan müşterilere sahibiz” diyor.

Özel çözümler geliştiriliyor

“Standart ERP programları seri imalata daha yatkın programlardır. Ne üreteceğinizi bilirsiniz, onu üretirken ne kullanacağınızı bilirsiniz. Dolayısıyla işiniz çok rahattır. Madencilikte durum böyle değil. Ürünün kalitesini, ne kadar fire vereceğinizi, ne kadar işçilik veya enerji harcayacağınızı bilemiyorsunuz. Bunları önceden bilememek standart ERP’lerin pek çözüm getiremediği bir durum” diye de belirten Sunguroğlu, bu konuda maden sektörüne özel çözümler geliştirdiklerini de vurguluyor.

Sunguroğlu “Madencilik sektörüne özel modüller, ara yüzler geliştirdik. Bu sektörde birden fazla sahada iş yapılıyor. Tek bir merkezden yönetilebilecek bir iş değil. Saha entegrasyonu da çok önemli” diyerek caniasERP’nin yaklaşık 12 yıldır yüzde yüz web tabanlı olmasının bu sektördeki müşterilere büyük avantaj sağladığını ifade ediyor ve “Müşterilerimiz el terminallerinden veya akıllı cep telefonlarından saha ve şantiyede gerçekleşen verileri online olarak siteme girebiliyorlar. Esnek şartlarda verileri bir merkezde toplama imkanı elde etmiş oluyorlar.” diyor.

“Aynı dili konuşabiliyoruz”

Maden firmalarının geliştirilebilir ERP yazılımlarına ihtiyaç duyduğu bilgisini veren Sunguroğlu, bir maden firmasının neden ERP yazılımı kullanması gerektiğini ise şöyle özetliyor, “Neticede standart bir ERP paketi ile ihtiyaçlarını çözme şansları yok. caniasERP’nin geliştirilebilir yapısı ve 20’yi aşkın müşteriden elde ettiğimiz tecrübe ile artık bir madenci gibi maden sektörü hakkında konuşabiliyoruz. Geliştirdiğimiz ara yüzleri yeni müşterilerimize rahatlıkla taşıyabiliyoruz. Bugün madencilerin bize ulaşmalarındaki en önemli sebep sektörlerindeki tecrübemiz.”

Önemli madencilerle çalışma

caniasERP’nin çok farklı sektörde maden işi yapan müşterileri bulunuyor. Bu müşterilerin bir kısmı mermer, bir kısmı kömür, bir kısmı da mermer işleyen firmalardan oluşuyor. Bu müşterilerden bazıları ise şöyle; Atay Holding, Başaranlar Mermer, Akçamer Mermer, Biga Maden, Dedeman Madencilik, Bükköy Madencilik, Canel Munip Çoker Madencilik, Demir Madencilik, Kömürcüoğlu Mermer ve sadece mermer ticareti yapan Ege Jeoteknik gibi sektörün önde gelen isimleri.

Sunguroğlu, “Maden direği gibi ihale yollu yapılan alımlarda, firmanın stokuna ek olarak, Orman Müdürlüklerindeki stoklar takip edilebiliyor. Böylece, ihale yollu alınmış stok, firmaya transfer olduğunda, maliyetine nakliye masrafı da eklenerek gerçek değerler elde ediliyor.

Dinamit, kapsül, maden direği ya da mazot tüketimleri, hazırlık ya da üretim operasyonlarına bağlı olarak planlanabiliyor. Böylece, fiili sarfiyatların performansları ölçülebiliyor. Rutin bakım planları, iş makinesi bazlı çalışma süresi ya da periyodik olarak toplanan motor saati verilerine göre yapılıyor. Satış verileri, zenginleştirilmiş cevher kodları bazında takip edilebiliyor.” diyor.

Mermer üretimi için de çözümler

caniasERP sistemi, online ödeme alınabilen firmaya ait web siteleri ile entegre çalışıyor. Müşteri ekstresi, müşterinin sırada bekleyen kamyonları gibi bilgiler müşteri tarafından izlenebiliyor. Ürün, şehir, satış bölümü, müşteri bazlı pareto analizleri gibi çeşitli analizler yapılabilir.  Şantiye girişindeki turnikelerden ya da kart okuyucularından alınan bilgiler ile personel devam takip bilgilerinden puantaj oluşturuluyor. İş kazası tutanakları, sendikalı personel takibi, yer altı muafiyetleri maden sektörünün ERP kullanımındaki gerekliliklerinden bazıları. Ayrıca madencilik sektörü için ocak çözümlerimiz olduğu gibi mermer üretimi veya işlenmesi gibi alanlarda da ilave çözümlerimiz var.” diyor ve ekliyor “İşletme için tasarlanmış olan caniasERP’nin nasıl kullanılacağı ile ilgili yaklaşık 20-25 günlük son kullanıcı eğitimleri de veriliyor.”

Kullanıcılar çok önemli

 “Verimlilik artışı konusunda sadece ERP bir gösterge olarak kullanılamaz, fakat pastadaki paylardan birisi olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Mevcut müşterilerimizin caniasERP kullanmaya başladıktan sonraki büyüme oranlarına baktığımızda, nasıl fayda sağladığımız net bir şekilde görebiliyoruz.”

Madencilik sektöründe ERP projesi sırasında yaşanabilecek sıkıntılar konusunda, farklı lokasyonlardaki kullanıcıların yazılımı kullanabilecek yeterlilikte olmamaları, teknolojiye yakın olmamaları gibi durumlar yaşanabiliyor. Sunguroğlu, bu profildeki kişilerle madencilik sektöründe daha fazla karşılaşıldığından bahsediyor.

Bu sistemi yeni kullanacak bir firmaya önerilerinin ne olduğunu sorduğumuzda ise Sunguroğlu şu yanıtı veriyor “ ERP’nin gerçekten ne olduğunu bilerek projeye başlamalarını tavsiye ederim. İşletme beklentilerini gerçekçi talepler şeklinde netleştirip, öz değerlendirme yaptıktan sonra, ortaya çıkacak dengeyi çok iyi gözlemlemeliler. ERP sihirli bir değnek değil. Ne verirseniz onu alırsınız. ERP’nin tek başına olmasa da süreç iyileştirme konusunda mutlaka artıları var.”

Haberin Orjinali