Endüstriyel Yönetim Sistemlerinde Uluslararası Pazara Türk İmzası: IAS

Bu ayki söyleşi bölümümüzde ERP yazılımları üzerine faaliyet yürüten IAS firmasının Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Levent Safran ve firmanın Danışmanlık Bölüm Sorumlusu Özgür Yavuz'la bir sohbet gerçekleştirdik.

Bu ayki söyleşi bölümümüzde ERP yazılımları üzerine faaliyet yürüten IAS firmasının Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Levent Safran ve firmanın Danışmanlık Bölüm Sorumlusu Özgür Yavuz'la bir sohbet gerçekleştirdik.

Sayın Safran öncelikle firmanız kuruluşu ve faaliyetleri hakkında bilgi verir misiniz?

L.S.: IAS-Industrial Application Software, bilgi sistemleri konusunda çözüm üretmek ve danışmanlık hizmeti vermek üzere 1989 yılında Almanya'da, IAS Bilgi İşlem ve Danışmanlık A.ş. ise Türkiye'de 1994 tarihinde kurulmuştur. Türkiye ofisi halen yazılım geliştirme merkezi olarak faaliyet göstermesi nedeniyle önemli bir konumdadır. şirket bünyesinde geliştirilen entegre yazılım paketi 1993 yılında tamamlanmıştır. IAS Standart Sistemi'nin 1993 yılında piyasaya sürülmesi ile birlikte şirket her yıl %100 lere varan bir hızla büyümüştür. Almanya, Türkiye, Fransa ve Amerika olmak üzere dört ülkede çalışmalarını sürdürmektedir.

Firmanın kuruluş gayesi ve vizyonu nedir?

L.S.: IAS kuruluşu ile birlikte birçok şirkete endüstriyel yönetim sistemlerinde yaşadıkları sorunlara yönelik çözümler getirerek ve yeni uygulamalar geliştirerek hizmet vermiştir. IAS Standart ERP Yazılımı'nın nesne tabanlı programlama teknolojisi kullanılarak geliştirilmesi ve standart bir yazılım olması Almanya'da birçok şirketin tercih sebepi olmuştur. IAS, kuruluşundan bu yana yeterlilik ve esneklik anlayışıyla, şirketlerin endüstriyel yönetim sistemlerinde yaşadıkları sorunlara yönelik çözümler getirerek hizmet vermeyi hedeflemiştir.

- IAS, Bilgi sistemleri ve organizasyonu konusunda verdiği hizmetler ile bir Danışmanlık Merkezi

- IAS Standart Sistemi ve TROIA Yazılım Aracı'nı üreten bir Yazılım Evi

- IAS Standart Sistemi ile ilgili verdiği danışmanlık, eğitim, ve uyarlama geliştirme hizmetleri ile bir Destek Merkezidir.

Firmanın ürün yelpazesi nelerden oluşuyor?

L.S.: Kurumsal Kaynak Planlama alanında kendi yazılımımız olan IAS Standart ERP Sistemi ile faaliyet göstermekteyiz. Yazılım Lojistik, Üretim, Finans ve İnsan Kaynakları olmak üzere dört ana modülden oluşmaktadır. Entegre bir yapıya sahip olan yazılım, sektör bağımsız olup farklı sektör ve farklı yapıdaki firmalara uygun esnek çözümler sunmaktadır. Modüler yapısı sayesinde sistem şirketin gelişim hızına ve yatırım kaynaklarına bağlı olarak aşamalı kurulabilmekte. Ayrıca ortam bağımsızlığıÇeşitli donanım, işletim sistemleri ve grafik arayüzleri ile çalışmalarını sağlarken dış ortamlarla entegrasyonu sayesinde Excel, Word, Access, MS Project vb. yazılımlarla çalışabilmekte ve veri alışverişi yapılabilmekte. Ayrıca şu an test aşamasında olan CANIAS ile IAS Standart ERP Yazılımı internet ortamında çalışabilecek.

Türkiye'de ERP yazılımları çok hızlı bir şekilde gelişti fakat bu yazılımları satan firmalar, daha önceki senelerde aradığı şeyi bulamadı. Sizce bu durum hangi sebeplerden kaynaklandı?

Ö.Y.: İnsanlar programı alırken ne beklediğini tam olarak ortaya koyamadı. Belki satış aşamasında veya reklam aşamasında yanlış yönlendirildiler. Firma yöneticilerinde ERP yazılımları her şeyi yapar gibi bir izlenim uyandırıldı. Dolayısıyla insanlarında beklentileri çok fazla oldu. Başlarken beklenti yüksek olduğu için, beklenen sonuç alınmayınca tatminsizlik oluştu. Öyle bir noktaya gelindi ki, bugün fiyat olarak ERP paketlerine yakın olan çizelgeleme programlarının yaptığı işler de ERP paketlerinden beklendi. Zaman içerisinde bu insanlar hakikaten bu işin başka bir dal olduğunu ve bunun üzerinde uzmanlaşmış firmaların, programların var olduğunu gördüler. Diğer programların fiyatının da ERP paketleri kadar yüksek olduğunun farkına vardılar. Temel anlamdaki başarısızlıklar bu tip yanlış anlamalardan kaynaklandı.

ERP yazılımları hakkında daha ayrıntılı bilgi verir misiniz? Diğer programlardan farkı nedir?

Ö.Y.: ERP satışın, satın almanın, insan kaynaklarının, diğer bütün firma ihtiyaçlarının, entegre bir şekilde yani aynı veri taban üzerinde birlikte çalışmalarını sağlamayı amaçlayan bir yazılımdır. Bu yazılım MRP'den biraz daha farklı bir yazılımdır. MRP programında satış faturası kesemeyebilirsiniz. MRP yazılımları insan kaynakları modülünü de içermez. ERP yazılımlarıyla çok daha geniş bir alana hitap edilebilir. ERP herhangi bir firmanın tamamında kullanılabilecek bir yazılımdır.

Bir firmada Autocad programını mühendislik departmanı, MRP programını planlama departmanı kullanır. ERP yazılımları ise bu programların hepsini bir araya toplayıp dağınıklığa son verme amacındadır. ERP yazılımları ile vaad edilen bütün birimlerin entegrasyonudur.

IAS'nin çalışma sisteminde her firma için uygulanan implemantasyon sonrası yazılım kuruluyor. Bu süre içersinde firma için gerekli parametreleri mi ulaşılıyor?

Ö.Y.: ERP'lerin çıkış noktasında sektör bağımsız olması yatıyor. Sektör bağımsız bir yazılım ortaya çıktığında sistem fazlasıyla parametrik hale gelir. Bir sektöre göre farklı bir tanım uygulanırken, bir diğer sektöre göre tanım yapılır. Dolayısıyla bu farklılıkların ERP'leri diğer ticari paketlerden ayıran en önemli noktalardan biri olduğu söylenebilir.

Satış kanallarınız, satışta uyguladığınız yöntemler, satış sonrası hizmet üzerine görüşleriniz nelerdir?

L.S.: IAS, projelerinin satışını daha çok kendi içerisinde oluşturduğu telemarketing bölümünün piyasa araştırması yaptıktan ver ERP projesine başlamayı düşünen firmaları belirledikten sonra, satış ve pazarlama bölümündeki personelimizi yönlendirmesi ile gerçekleştiriyor. Ege Bölgesinde etkili olan İzmir ofisimiz ve İstanbul merkez ofisimizdeki tecrübeli satış ve pazarlama ekibimiz, sistem danışmanları ile birlikte müşteri ilk ziyaretini gerçekleştiriyor. Ayrıca müşteri adayları basında çıkan IAS haberleri ve reklamları sayesinde bizlere kolaylıkla ulaşabiliyorlar.

Telemarketing bölümümüzün ilk kontağa geçtiği firmalara öncelikle IAS ve referansları ile ilgili Dokümanlar ulaştırılıyor. Bu sene içerisinde geliştirdiğimiz web sayfamızı ziyaret etmeleri tavsiye ediliyor (www.ias.com.tr). Bütün bu ön incelemeleri yapan müşteri adaylarımıza öncelikle IAS Standart yazılımının genel özelliklerini göstermek, müşteri adayımızı tanımak ve kendimizi detaylı tanıtmak için bir toplantı düzenliyoruz. Bu toplantının sonuçlarına göre eğer olumlu yaklaşımlar içinde iseler Müşteri adayımızdan kendi verilerinden oluşan bir senaryo istiyoruz. Bu senaryodan kastımız müşteri adayımızın bir veya birkaç ürününün sipariş aşamasından, üretilip, müşterilerine teslimine ve ürünün tahsilatına kadar olan süreci takip etmek. Tabi bunları yaparken de ürünün maliyet hesaplarını, firmanın nakit akış yönetimini, insan kaynakları ve benzeri isteklerine de çözümlerimizi sunuyoruz. Bütün bu hazırlıklarımızı yaklaşık 15 gün içerisinde tamamlayıp müşteri adayımıza üst yönetimin ve anahtar kullanıcıların katılacağı ikinci bir toplantı ile sunuyoruz. Tabi doğal olarak bu toplantıda verdiğimiz bilgilerde yetmiyor ve bizler müşteri adayımızın her departmanı ile bire-bir görüşmelere başlıyoruz. Bunlardan da anlaşılacağı gibi müşteri adayının bulunmasından bir projenin başlamasına kadar geçen süre 3 ay ile 7 ay arasında olabiliyor.

ERP projelerinde satıcı firmanın üzerine düşen görevlerden çok, müşteriye de çok görev düşüyor. Özellikle üst yönetimin yükü bu tür projelerde daha ağır oluyor. Çünkü son kullanıcının birtakım program alışkanlıklarını bir köşeye bırakıp yeni bir programa geçmesi ve ERP gibi entegre sistem yapılarına alışmaları oldukça güç olabiliyor. Bu yüzden satış sonrası hizmetlerden önemlisi, satış esnasında proje planını gerçeğe uygun hazırlamaktır. Bütün bunlar iyi olduğu sürece proje esnasında tüm hizmetler de kaliteli olacaktır. Tabi bunların yanında bizler proje ekibimizin birbirini yedekleyen ve proje ile ilgili dokümantasyonu iyi tutmalarını sağlamalıyız. Proje yöneticimizi projeye hakim ve altında oluşan ekibi de modül sorumlularından oluşturmalıyız.

Sektördeki teknolojik gelişmeleri nasıl görüyorsunuz? Firmanızın AR-GE çalışmaları var mı? Bunlardan örnekler verebilir misiniz?

L.S.: IAS ilk kurulduğu zamandan beri AR-GE çalışmaları yapmakta. şu anda kullandığımız IAS Runner, Visual C++ dili ile geliştirilmiş, Windows altında ve birçok farklı Database (SQL Server, Oracle, Sybase v.b.) ile çalışabilen Teknoloji Ödülü almış bir program. IAS Standart Yazılımı içinde kullanılan TROIA dili de IAS'nin kendi geliştirdiği bir programlama dili. Bundan 1,5 sene önce başlanan projede ise, IAS Runner (IAS Standart ERP Yazılımı) tamamen Internet ortamında (Internet Explorer'dan yüklenecek şekilde) ve platform bağımsız ( İşletim sistemi ve Database'den bağımsız) çalışabilecek duruma getirildi. İstemci/Sunucu mimarisiyle dizayn edilen ve tamamen java ile yazılan bu yeni program CANIAS, IAS'nin ASP (Uygulama Servis Sağlayıcı) olabilmesine de imkan vermekte.

Firmanın Türkiye pazarındaki yeri nedir?

L.S.: 1999 yılında Türkiye'deki Pazar payımız % 7 idi. 2000 yılının ilk altı ayında yaptığımız araştırmalara göre pazar payımızın % 60 arttığını gördük. Sene sonuna kadar bu payı geçen seneye göre % 80 arttırmış olacağız. Pazarda büyüme hızımızı biz çok iyi görüyoruz. 2001 yılında da ciddi bir artış ile Türkiye'de özellikle KOBI pazarında ve her sektörde iyi ERP projelerine imza atacağız.

Sektörün geleceğini nasıl görüyorsunuz? İleriye doğru atılacak adımlar neler olabilir? Sizin ne gibi plan ve hedefleriniz var?

L.S.: 1999 Türkiye sanayisi için kötü bir yıldı. Sene başında seçim psikolojisi, ardından hepimizi üzen felaket ve ekonomideki krizler. Her ne kadar enflasyonu düşürme hedefleri ile başlayan ekonomideki belirsizlikler olsa bile Türk sanayicileri 2000 yılında bir toparlanma sürecine girdiler. Tabi bütün bunlar biz Kurumsal Kaynak Planlaması yazılımı üreten firmaları da Türkiye'de zor duruma soktu. Kimi rakiplerimiz Türkiye'deki ofislerini kapattılar kimileri de küçülme politikası uyguladılar. Ama IAS Türkiye'de ürettiği yazılımını Almanya, Fransa ve ABD'de bulunan ofisleri aracılığı ile tüm dünya pazarına sunduğu ve bu ülkelere danışmanlık hizmeti verdiği için kriz IAS'yi fazla etkilemedi. Ama bütün bu olumsuzluklar artık geride kaldı. Türkiye sanayicisi de rekabete ayak uydurmak için kendileri için uygun yazılımları 2000 yılında seçmeye başladı. Bu gelişmeler 2001 yılında ERP pazarında büyük bir patlama olacağını ve sektörümüzün daha da gelişeceğini göstermektedir.

İleriye dönük en önemli projeler, yazılımların internet üzerinden sunulması. ASP (Uygulama Servis Sağlayıcı) uygulamalarının yaygınlaşmasıdır. Bu uygulamalar ile firmalar büyük hardware ve yazılıma yatırım yapmadan, ASP'ler de mevcut ve tam güvenlik içerisinde, serverları ve yazılımları kendi bünyelerinde bulundurup, bunları kiralama yöntemiyle küçük ve orta boy firmalara sunmalarıdır.

Tabi ki; IAS'nin de geçen yıl ortasında planladığı bu idi. IAS, bu hedefine de 2000 yılında testlerini tamamlayacağı JAVA versiyonu CANIAS ile ulaştı. şu anda Almanya ofisimizde bu uygulama Kasım 2000 tarihinden itibaren hizmete geçecektir. Türkiye'de işe bu uygulama 2001 yılının Mart ayından sonra denemelere başlayacaktır. Burada hedefimizde uzak ofisleri olan firmalara internet üzerinden yazılım sunarak düşük maliyetler oluşturmak. Tedarikçileri, değişik lokasyonlardaki satış organizasyonlarının online sipariş girme vb. işleri yapabilme, müşterilerinin siparişlerini takip etmeleri sağlamak gibi kolaylıkları sunmaktır.

Sektöriçi rekabet hakkında ne düşünüyorsunuz? Rakip firmalardan farklılıklarınız ve bunların çıkış noktaları nelerdir?

L.S.: Aslında sektör içerisinde geçen yıllara göre rekabet çok belirgin değildi. Bu belirsizlikte her firmanın piramidin üstünde yer alan büyük firmalara saldırmaları idi. Zaten kısıtlı sayıda olan büyük firmalar için de projeyi alabilmek için büyük çabalar harcanıyordu. Güçlü olan kazanıyordu. Ama günümüze geldiğimizde sahneye KOBI'ler çıktı. Hal böyle olunca da alım gücü ister istemez düştü ve ERP firmaları da kullanım kolaylığı ve fiyat düşürmeye gittiler. Ve rekabette asıl bu esnada başladı.

IAS'nin en belirgin özelliği yazılımını Türkiye'de üretmesidir. Bu farklılık Türk firmaları için büyük bir avantajdır. Çünkü, implementasyon sırasında oluşan sorunlar en kısa zamanda çözülebiliyor. Yapılacak özel geliştirmeler kolay anlaşılıp yerinde kısa zamanda uygulamaya alınabiliyor. Bunlarda hem fiyat avantajı, hem de kolay kurulumla kısa zamanda kullanım sağlıyor. Yazılımın yukarıda belirttiğim gibi kendimize ait Troia dili ile geliştirmesi de büyük bir teknoloji avantajı sağlıyor.

Sektörün sorunları olarak neleri görüyorsunuz? Bunları aşmak için ne gibi önerileriniz var?

L.S.: Sektörümüzün en belirgin sorunu, projeleri yürüten sistem danışmanlarının kolay yetişmemeleri, tecrübeli danışmanlarında maliyetlerinin fazla olmasıdır. Bu sorun da kendi içimizde eğitimlere ağırlık vermeli, uzun vadeli eleman yetiştirmeyi göze almalıyız. Böylelikle maliyetleri da aşağıya çekecektir. Çünkü bu maliyetler başka sorunları da beraberinde getiriyor. Türkiye'deki firmalarda ERP konusunda maliyetler açısından çekingen oluyorlar. Aynı zamanda da acaba mevcut kadromuzla biz bu projeyi tamamlayabilir miyiz? Bu proje bizim bedenimize büyük gelir mi? korkusu ile harcayacağımız kaynağa değecek mi? düşüncesine giriyorlar. Bu sorunu da bizler ERP projeleri için harcanacak para ve zamanın proje sonunda değecek bir takım avantajlar sağlayacağını sunumlar esnasında iyi anlatmalıyız. Standart yazılımlarımızı fonksiyonel, fakat yalın bir halde sunmalıyız.

Yukarıdaki konulardan bağımsız olarak eklemek istediğiniz konu veya bilgiler nelerdir?

L.S.: ERP yazılımları gelecekte her sektör ve her büyüklükte firmalar için ihtiyaç haline gelecektir. Hiçbir firma ERP yazılımlarından korkmasın, kendilerini geliştirmek ve mevcut yapıların tekrar gözden geçirip, rekabette güçlenmek için mutlaka bizlerle kontağa geçsinler.

Endüstri & Otomasyon Kasım 2000