IAS, kurumsal kaynak planlama yazılımı caniasERP ile e-Fatura’nın ardından e-Defter geçişlerinde de müşterilerinin yanında.
25 yıldır firmalara kurumsal yazılım çözümleri sağlayan IAS (Industrial Application Software), E-Fatura’nın (elektronik fatura) ardından E-Defter (elektronik defter) uygulaması ile de iş süreçlerinin elektronik ortama taşınmasını destekliyor.
IAS’nin kurumsal kaynak planlama çözümü caniasERP, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın testlerinden başarı ile geçerek “onaylı yazılım” olmaya hak kazandı. caniasERP versiyon 6.02, 6.03 ve 6.04 kullanıcıları, mevcut versiyonlarına ait güncellemeleri yüklediklerinde, ‘e-Defter’ uygulamasını da otomatik olarak edinmiş olacaklar.
caniasERP kullanıcılarının, ‘e-Defter’ sistemine geçiş için herhangi bir uygulama ya da modül satın alması gerekmeyecek. Bakım kapsamındaki ve “finans” modülüne sahip tüm kullanıcılara, gerekli uygulama ve güncellemeler tamamen ücretsiz olarak sunulacak.
caniasERP ve ‘E-Defter’ uygulamasına ilişkin sorularınızı, caniasERP Finansal Uygulamalar Birim Yöneticisi Mert Poyraz yanıtladı.
e-Defter sistemi nedir?
e-Defter, Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tutulması zorunlu olan defterlerin, yalnızca elektronik ortamda tutularak tasdiklenebilmesini sağlayan sistemin adıdır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nca kurulup işletilen bu sistemde, defterlerin kâğıt ortamında tutulmasına ve basılmasına gerek kalmaz. Elektronik ortamda tutulan muhasebe kayıtları;
Aşağıda e-Defter sisteminin genel akışını görebilirsiniz:
e-Defter sistemi ile ilgili bazı kavramlar
XBRL:
XBRL, farklı muhasebe sistemlerinin kayıtlarının tek bir standartta hazırlanmasını sağlayarak veri aktarımını kolaylaştıran; finansal raporların dayanağını oluşturan muhasebe kayıtlarını şeffaf, kolay anlaşılır ve analiz yapılabilir hale getiren bir raporlama dilidir.
Berat:
e-Defter usul ve esasları çerçevesinde, elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin olarak, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın belirlediği standartlara uygun bilgileri içeren ve Başkanlık Mali Mührü ile onaylanmış elektronik dosyadır. e-Defter dosyasının değişmezliğini garanti altına alan bir onay makbuzu işlevi görür.
Nitelikli Elektronik İmza:
Münhasıran imza sahibine bağlı olan,
Sadece imza sahibinin tasarrufunda bulunan “güvenli elektronik imza oluşturma aracı” ile oluşturulan,
Nitelikli elektronik sertifikaya dayanarak imza sahibinin kimliğinin tespitini sağlayan,
İmzalanmış elektronik veride herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan elektronik imzadır.
Mali Mühür:
e-Fatura ve e-Defter uygulamaları kapsamındaki işlemlerde kullanılması zorunlu olan “mali mühür”, Gelir İdaresi Başkanlığı adına TÜBİTAK BİLGEM KAMU SM tarafından hazırlanan bir “elektronik sertifika altyapısı”nı ifade etmektedir. Vergi Usul Kanunu kapsamında yapılacak düzenlemeler çerçevesinde kullanılmak üzere oluşturulmuştur. Tüzel kişiler ile diğer kurum, kuruluş ve işletmelere ait veri bütünlüğünün, kaynağın ve içeriğin garanti altına alınmasını; gerekli durumlarda gizliliğin sağlanmasını amaçlar. e-Fatura için alınan mali mühürler, e-Defter için de kullanılabilirler.
Zaman Damgası:
“Zaman damgası”, bir elektronik verinin üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı, kaydedildiği zamanın tespit edilmesini sağlayan elektronik veridir. Zaman damgası için standart bir protokol ve çeşitli sunucular bulunmakla birlikte e-Defter sisteminde kullanılacak zaman damgası hizmetinin TÜBİTAK-UEKAE (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu - Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü)’den temin edilmesi zorunludur.
Kimler e-Defter kullanmak zorundadırlar?
e-Defter uygulaması, 13.12.2011 tarih ve 28141 sayılı Resmi Gazete’de “1 numaralı Elektronik Defter Genel Tebliği” ile yürürlüğe girmiştir. Buna göre aşağıdaki koşullara uyan mükellefler, e-Defter tutmak zorundadırlar:
e-Fatura uygulamasına geçme zorunluluğu olan firmaları aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.
Tüm bu listelerde dikkat edilmesi gereken unsurları açmak gerekirse;
Madeni yağ lisansına sahip firmalardan herhangi bir mal alan bir kuruluş, aldığı malın tutarı önemli olmaksızın, zorunluluk kapsamına girecektir.
Kolalı gazoz, tütün mamulü, alkollü içecekler imal, inşa veya ithal eden bir firmadan herhangi bir mal alan bir kuruluş, aldığı malın tutarı önemli olmaksızın, zorunluluk kapsamına girecektir.
Hemen her firmanın akaryakıt, market ve benzeri harcamalar yaptığını varsaydığımızda; 2011 yılında 10 milyon TL ve üzerinde ciro elde etmiş bulunan hemen her firmanın e-Defter tutma yükümlülüğü bulunduğunu düşünebiliriz.
Ayrıca, zorunluluk kapsamında olmayan mükellefler de yararlanabilme koşullarını gerçekleştirmek kaydıyla E-Defter sistemini kullanabilirler.
e-Defter’in faydaları nelerdir?
e-Defter sistemi temelde defter tasdik ve denetim işlemlerini kolaylaştırmak amacı ile oluşturulmuşsa da kullanıcılarına, aşağıdaki konularda da avantaj ve kolaylıklar sağlar:
e-Defter uygulamasından yararlanabilme koşulları nelerdir?
Kamu Sertifika Merkezi tarafından sunulan, nitelikli Elektronik Sertifika veya Elektronik Mali Mühür temin edilmesi;
TÜBİTAK tarafından sağlanan zaman damgası temin edilmesi;
e-Defter tutulması, kaydedilmesi, onaylanması, saklanması ve ibrazında kullanılacak yazılımın "e-Defter Yazılım Uyumluluk Onayı" almış bir yazılım olması.
E-Defter başvurusu ne zaman yapılmalıdır?
421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında elektronik defter tutma zorunluluğu bulunan mükellefler, 2014 yılı Aralık ayı sonuna kadar e-Defter ile ilgili başvurularını tamamlamış olmalıdırlar. Bu mükelleflerden;
Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların, 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren;
Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından itibaren;
Özel hesap dönemine tabi olanların ise 1 Aralık 2014 tarihinden önce e-Defter uygulamasına başvurmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, elektronik defter tutmaya başlamaları gerekmektedir.
Hangi defterler e-Defter olarak tutulabilir?
Yevmiye defteri ve büyük defter, e-Defter olarak tutulabilir.
E-Defter hangi periyotlarda oluşturulur ve gönderilir?
e-Defter aylık olarak oluşturulmalıdır. Oluşturulan defterlere ilişkin beratlar, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar) imzalanmalı ve GİB'e yüklenmelidir. Buna göre 01 Ocak 2015 tarihinde e-Defter kullanmaya başlayacak mükelleflerin ilk beratı (2015-Ocak) yüklemeleri için son tarih, 30 Nisan 2015’tir.
Hem kağıt ortamında hem de e-Defter düzenlemek mümkün müdür?
Muhasebe defterlerinin hem kağıt ortamında hem de e-Defter sisteminde olmak üzere, bir arada tutulması mümkün değildir. e-Defter sistemine dâhil olan mükelleflerin, sadece elektronik ortamda tuttukları, zamanında imzalayıp beratlarını GİB sistemine yükledikleri elektronik defter kayıtları, belge niteliği taşır. Ayrıca kâğıt ortamında tutulan defterler ise yok hükmündedir. e-Defter sistemine dahil olan bir mükellef, sadece kağıt ortamında defter tutarsa, hiç defter tutmamış sayılır.
Gelir İdaresi Başkanlığı'na defteri mi gönderiyoruz?
e-Defter sisteminde, Gelir İdaresi Başkanlığı’na sadece berat dosyaları gönderilir. Gönderilen bu berat dosyaları defter kayıtlarını içermez; yalnızca ait oldukları e-Defter dosyalarının geçerliliğini, zamanını ve değişmezliğini garanti altına alacak makbuzlar gibi çalışırlar. Berat dosyasında, ilgili defter dosyasının ait olduğu şirketin adı, vergi numarası, finansal dönem vb. genel bilgiler ile defter dosyasının imza verisi bulunur. Bu bilgiler muhasebe kayıtlarını içermez; gerektiğinde, saklanılan defter dosyasının orijinalliğini kontrol etmek için kullanılırlar.
caniasERP e-Defter uyumlu mudur?
caniasERP Gelir İdaresi Başkanlığı’nın testlerinden başarı ile geçerek “onaylı yazılım” olmaya hak kazanmıştır. Onaylı yazılımların listesine bu adresten ulaşabilirsiniz: http://www.edefter.gov.tr/uyumlu_program.html
caniasERP’nin hangi versiyonları e-Defter sistemi ile uyumludur?
caniasERP versiyon 6.02, 6.03 ve 6.04 kullanan müşterilerimiz, mevcut versiyonlarına ait güncellemeleri yüklediklerinde e-Defter uygulamasını da almış olurlar.
caniasERP e-Defter uygulamaları nasıl ücretlendirilecektir?
caniasERP müşterilerin e-Defter sistemini kullanabilmek için IAS’den herhangi bir uygulama ya da modül satın almaları gerekmez. Bakım kapsamındaki ve “Finans” modülüne sahip tüm müşterilerimize gerekli uygulama ve güncellemeler tamamen ücretsiz olarak sunulacaktır.
e-Defter dosyalarının saklanması için caniasERP e-Defter uygulamaları içinde bir çözüm var mıdır?
e-Defter dosyaları caniasERP tarafından sisteme belirttiğiniz dosya yolları içerisinde oluşturulur, imzalanır ve belirtilen arşiv klasörüne kopyalanır. Bu dosyaları yedeklemek ve saklamak müşterinin sorumluluğundadır. Bununla birlikte e-Defter ve berat dosyalarını, saklama hizmeti veren anlaşmalı özel entegratör kuruluşlarda saklamak ile ilgili bir çözüm üzerinde çalışmalarımız sürmektedir. Bu konuda gerekli bilgilendirmeyi en kısa sürede yapmayı planlıyoruz.
Mert Poyraz – Finansal Uygulamalar Birim Yöneticisi